ΝΕΟΑΠΟΙΚΙΟΚΡΑΤΙΑ ΣΤΟΝ ΙΣΘΜΟ ΤΟΥ ΤΕΟΥΑΝΤΕΠΕΚ
ΟΙ ΓΚΡΙΝΓΚΟΣ ΕΡΧΟΝΤΑΙ!
Ισθμός Τεουαντεπέκ, Οαχάκα, Μεξικό
13 Μάρτη του 2023
Αν γυρνάγαμε σήμερα πίσω στον 16ο αιώνα, την εποχή που ο Κάρολος Ε' ανέθεσε στους (αποικιοκράτες) εξερευνητές του να βρουν το καλύτερο πέρασμα μεταξύ Ατλαντικού και Ειρηνικού, θα εντοπίζαμε τότε την - ίσως - πρώτη στιγμή σε αυτή τη μακρά ιστορία ενδιαφέροντος των κατακτητών για την κατασκευή ενός διαωκεάνιου περάσματος που να διασχίζει τον Ισθμό του Tehuantepec και να ενώνει τους δύο ωκεανούς. Με αυτή τη ματιά στο μακρινό παρελθόν, μπορούμε να δούμε ότι η ανάγκη να χαραχτούν δρόμοι πρόσβασης που να διατρέχουν ολόκληρες χώρες ή ηπείρους αποτελεί μια σταθερά σε αυτή τη μακρά ιστορία που ονομάζεται αποικιοκρατία.
Αυτή η ιδέα ξεκίνησε πριν από πέντε αιώνες και διατηρήθηκε κάτω από τις ίδιες ανάγκες ενίσχυσης του εμπορίου - απαραίτητη προϋπόθεση του καπιταλιστικού τρόπου παραγωγής - και την οποία δεν την έχουν απαρνηθεί οι μεγάλοι διεθνείς όμιλοι. Το μεγαλεπήβολο έργο που σήμερα γίνεται αποδεκτό με υπεροπτικές ανοησίες έχει, όπως ειπώθηκε, μακρά προϊστορία: επί Juárez ήταν γνωστό σαν Συνθήκη McLein-Ocampo· από τις κυβερνήσεις López Portillo και de la Madrid παρουσιάστηκε ως το Σχέδιο Alfa-Omega· επί Ernesto Zedillo προωθήθηκε ως το Πρόγραμμα Ολοκληρωμένης Οικονομικής Ανάπτυξης για τον ισθμό Tehuantepec· ο Vicente Fox, συνεχίζοντας τους προηγούμενους σχεδιασμούς, το συμπεριέλαβε στο λεγόμενο Σχέδιο Puebla Παναμά· ο Felipe Calderón, επιμένοντας στις πρωτοβουλίες των προκατόχων του, το ενέταξε στο Σχέδιο Μεσοαμερικανικής Ολοκλήρωσης και Ανάπτυξης ή Σχέδιο Μεσοαμερικής· ο Peña Nieto το προώθησε και πάλι στο πλαίσιο των Ειδικών Οικονομικών Ζωνών. Και ω! τι έκπληξη! η ιστορική αναγκαιότητα ακρωτηριασμού του Ισθμού Tehuantepec προωθείται τώρα ξανά, υπό την ονομασία Διαωκεάνιος Διάδρομος του Ισθμού Tehuantepec ή Πρόγραμμα για την Ανάπτυξη του Ισθμού Tehuantepec.
Από τον 16ο αιώνα μέχρι σήμερα, η κυριαρχία και η υποταγή ενός αλληλοσυνδεδεμένου και γεωγραφικά διάσπαρτου κόσμου οδήγησε στη γέννηση νέων αυτοκρατοριών που έκαναν πεδίο των συμφερόντων τους το σύνολο του πλανήτη. Με άλλα λόγια, αυτό που αποκαλούν γεωπολιτική έχει αλλάξει πρωταγωνιστές στη διάρκεια των τελευταίων πέντε αιώνων. Υπερβάλλουμε όταν λέμε ότι το μεγαλεπίβολο σχέδιο (megaproyecto) θα ακρωτηριάσει τον Ισθμό του Tehuantepec; Η αλήθεια είναι πως όχι, οι μόνοι που υπερβάλλουν εδώ είναι εκείνοι που δεν βλέπουν τη συνέχεια της αποικιοκρατίας σε αυτό το Πρόγραμμα για την Ανάπτυξη του Ισθμού του Tehuantepec.
Αρκεί να κοιτάξουμε λίγο νοτιότερα από εδώ που βρισκόμαστε, προς την πιο κοντινή στη χώρα μας εμπορική διώρυγα, τον Παναμά. Ο Παναμάς, έχοντας ακρωτηριαστεί τον 19ο αιώνα από την Κολομβία, μετατράπηκε σε μια ανυπεράσπιστη και αραιοκατοικημένη (για την εμπορική λογική) χώρα, γεγονός που επέτρεψε στις Ηνωμένες Πολιτείες να συνάψουν δυσμενείς συμφωνίες για τη διηνεκή διοίκηση της Διαωκεάνιας Διώρυγας που ανεγέρθηκε στον Ισθμό του Παναμά. Η χώρα αυτή, που οικοδομήθηκε με το σύνθημα "Προς όφελος του κόσμου", είναι σήμερα μια από τις πιο δυναμικές οικονομίες της Λατινικής Αμερικής, αλλά και από τις πρώτες όπου κυριαρχεί η κοινωνική ανισότητα (σύμφωνα με τους διεθνείς οικονομικούς οργανισμούς).
Οι γκρίνγκος έρχονται στον Ισθμό του Tehuantepec! Ή, μάλλον, είναι ήδη εδώ και κατά τα φαινόμενα κανείς δεν ενοχλείται. Μάλλον το κράτος τούς έχει τυφλώσει τόσο πολύ που όλοι χειροκροτούν τη νεοαποικιακή περιπέτεια της αμερικανικής κυρίως αλλά και της κινεζικής αυτοκρατορίας (που επιδιώκει μερίδιο στην αγορά) για τη διαχείριση της περιοχής του Ισθμού του Tehuantepec υπό τα συμφέροντα της γεωοικονομικής και γεωπολιτικής επέκτασης τους. Τί θα εξηγήσουν στους προγόνους τους που υπεράσπισαν αυτή την περιοχή από διάφορες ξένες εισβολές; Με ποια επιχειρήματα θα δικαιολογήσουν ότι δέχθηκαν, υποτακτικά και χειροκροτώντας την είσοδο της αυτοκρατορίας των γκρίνγκος να καταβροχθίσει ολοκληρωτικά αυτή η περιοχή;
Ακόμα κι αυτή η ίδια Εκτελεστική Ομοσπονδιακή Εξουσία, στις πρωινές ενημερώσεις της, το φώναξε στα αυτιά τους ότι οι γκρίνγκος έρχονται για αυτή τη γεωστρατηγική περιοχή με ισχυρά συμφέροντα για το παγκόσμιο εμπόριο και τη μεταποίηση. Ο Ken Salazar (σημ.: πρεσβευτής των ΗΠΑ στο Μεξικό) το έχει επαναλάβει αυτό σε πολλές περιπτώσεις δηλώνοντας ότι:
«Εδώ σε αυτόν τον Ισθμό, αυτόν τον τόπο τέτοιας στρατηγικής σημασίας τον έχουν αναγνωρίσει εδώ και 100 και πλέον χρόνια και όμως ακόμα δεν αναπτύχθηκε. Γι’ αυτό το λόγο και η δική μας ματιά μας προς το νότο, μπορούμε να κάνουμε πολύ μεγάλα πράγματα εδώ. Αν κάποιος στέκεται μόνο στα προβλήματα δεν πάει πουθενά, το ξέρετε από την προσωπική σας ζωή, από τις κυβερνήσεις σας. Πρέπει να δούμε με αισιοδοξία πού μπορούμε να πάμε αλλά και με άμεσες δράσεις για να κάνουμε προσπάθειες που θα έχουν αντίκτυπο. Έτσι, ως κυβέρνηση των Ηνωμένων Πολιτειών βλέπουμε ευκαιρίες, βλέπουμε αισιόδοξα, βλέπουμε ότι με αυτό το σχέδιο και άλλες προσπάθειες που θα κάνουμε στην Κεντρική Αμερική, ότι αυτή η περιοχή της Αμερικής είναι το μέλλον της οικονομίας αλλά και της δημοκρατίας. Και οι δικές μας αξίες είναι για όλους, όπως λέει ο Πρόεδρος Μπάιντεν, είναι για να ανυψωθεί όλος ο λαός» (λόγια που είπε ο Κεν Σαλαζάρ, στο San Juan de Ulua, Veracruz, στις 22 Απριλίου 2022).
Η Laura Richardson, νέα επικεφαλής της βορειοαμερικανικής διοίκησης του Νότου των ΗΠΑ (Comando Sur de Estados Unidos), στο πλαίσιο της διαμάχης μεταξύ των ΗΠΑ και της Κίνας για την παγκόσμια ηγεμονία, επανέλαβε το ενδιαφέρον των Ηνωμένων Πολιτειών για το λίθιο και το νερό της Λατινικής Αμερικής, λέγοντας ότι οι φυσικοί πόροι αυτού του ημισφαιρίου "έχουν μεγάλη σχέση με την εθνική ασφάλεια (των Ηνωμένων Πολιτειών) και πρέπει να ξεκινήσουμε το παιχνίδι μας" (https://cutt.ly/k8CyAup). Το Αμερικανικό Εμπορικό Επιμελητήριο (American Chamber of Commerce – AmCham), που είναι ο μεγαλύτερος επιχειρηματικός οργανισμός στον κόσμο και η μεγαλύτερη ομάδα πίεσης στις Ηνωμένες Πολιτείες, επανέλαβε, μέσω του εκπροσώπου του στο Μεξικό, ότι αυτό το μεγαλεπήβολο έργο θα επιτρέψει "οι φυσικοί πόροι, η γεωγραφική θέση, οι στρατηγικές βιομηχανίες και οι εμπορικές συμφωνίες να επιταχύνουν την ολοκλήρωση των παγκόσμιων αλυσίδων εφοδιασμού" (λόγια που ειπώθηκαν από τον πρόεδρο του AmCham στο San Juan de Ulua της Veracruz στις 22 Απριλίου 2022) και να μετατρέψουν τον Ισθμό του Tehuantepec σε πόλο ανάπτυξης υπό τον έλεγχο των ελίτ.
Είναι προφανές πια ότι αυτή η νεοαποικιακή σταυροφορία Ισθμό του Tehuantepec έρχεται για όλους και για όλα. Από τις 19 έως τις 21 Μαρτίου του τρέχοντος έτους (2023), κάποιοι από τους μελλοντικούς διαχειριστές αυτής της περιοχής θα έρθουν να ανιχνεύσουν το έδαφος. Για τις ημερομηνίες αυτές, η Ομοσπονδιακή Εκτελεστική Εξουσία τους προσκάλεσε, για να τους προσφέρει την περιοχή, μέλη του Κογκρέσου και της Γερουσίας των ΗΠΑ, μεταξύ των οποίων βρίσκεται ο John Forbes Kerry, πρώην στρατιωτικός της χώρας του και νυν ειδικός προεδρικός απεσταλμένος των Ηνωμένων Πολιτειών για το κλίμα.
Αν όλες αυτές οι δημόσιες δηλώσεις των ΗΠΑ για τις προθέσεις τους στον Ισθμό είχαν γίνει στο παρελθόν, σε ένα όχι πολύ μακρινό παρελθόν, ξέρουμε ότι οι κάτοικοι αυτής της περιοχής και του συνόλου αυτών των εδαφών που κυριαρχούνται από το μεξικανικό κράτος θα είχαν αντιδράσει καταλλήλως και θα είχαν φέρει σε δημόσια πολιτική συζήτηση την επικείμενη παράδοση αυτής της γης σε ξένα συμφέροντα, την απειλή δηλαδή της κυριαρχίας μας. Αλλά αυτή τη στιγμή δε συμβαίνει έτσι. Γιατί; Γιατί όπως τονίσαμε πριν, σήμερα ο κίνδυνος έχει ντυθεί τα χρώματα της Αριστεράς και με τη λήθη σαν κύριο χαρακτηριστικό του, πείθει τους οπαδούς του να παραδοθούν ως όργανα επανάληψης της υποταγής.
Εν κατακλείδι: είναι σημαντικό να μην ξεχνάμε ποτέ ότι μια χώρα κυριαρχείται και θα κυριαρχείται από το κεφάλαιο που επενδύεται σε αυτήν. Μ’ αυτήν την έννοια, ο Ken Salazar, η AmCham και ο John Kerry δεν έρχονται μόνοι τους. Αυτή η αποικιοκρατική σταυροφορία που συγκλίνει στον Ισθμό του Tehuantepec, στοχεύει σε μια μετεγκατάσταση των καπιταλιστικών ομίλων που μεταφέρουν τις παγκόσμιες αλυσίδες εφοδιασμού τους κοντά στον πλησιέστερο και δυναμικότερο εταίρο τους, τις Ηνωμένες Πολιτείες. Σε ένα σκηνικό πολέμου, πανδημίας και εμπορικών αναταράξεων, που υποχρεώνει τον καπιταλισμό σε μια νέα αναδιοργάνωση λόγω των διαταράξεων που ο ίδιος προκαλεί, ο Ισθμός του Tehuantepec γίνεται εκ νέου η καρδιά αυτών των μετεγκαταστάσεων· που συνοδεύονται φυσικά από αυξανόμενη στρατιωτικοποίηση και κατασταλτικούς μηχανισμούς που στοχεύουν τις κοινότητες των ιθαγενών. Καθώς δεν πρόκειται απλώς μόνο για ένα μεγαλεπήβολο έργο για τη σύνδεση και τη διακίνηση αγαθών προς τις ΗΠΑ, την Ασία, την Ευρώπη και την Κεντρική Αμερική, θα επιτρέψει την είσοδο επιχειρήσεων για την περιφερειοποίηση των παγκόσμιων αλυσίδων αξίας και την προώθηση της ανάπτυξης παραγωγικών δραστηριοτήτων που παράγουν μεγάλες ποσότητες αγαθών για τον εφοδιασμό της άμεσης αγοράς των ΗΠΑ ή της διεθνούς αγοράς· με κόστος την περιβαλλοντική, εδαφική, συμβολική και πολιτική λεηλασία όλων όσων αποτελούν το σύνολο αυτής της περιοχής.
Υπερβάλλουμε; Μακάρι να ήταν έτσι. Η Constellation Brands είναι η εταιρεία που ανακοινώθηκε οριστικά ότι θα εγκατασταθεί σε μία από τους 10 περιοχές-πόλους που προσφέρει το κράτος. Ο όμιλος αυτός ζυθοποιίας που θα εγκατασταθεί σε μία από τις PODEBI (Polos de Desarrollo para el Bienestar – Πόλοι Ανάπτυξης για την Ευημερία) που βρίσκονται στη Veracruz, έχει λάβει 17 άδειες-παραχωρήσεις άντλησης 3.972.355 κυβικών μέτρων νερού. Η εταιρεία απαιτεί 20 εκατομμύρια κυβικά μέτρα νερού ετησίως για τις δραστηριότητές της. Και όχι, δεν θα γίνει με επαναχρησιμοποιημένο νερό, διότι η Ομοσπονδιακή Εκτελεστική Εξουσία δήλωσε ότι αυτό που υπάρχει σε περίσσεια στον Ισθμό του Tehuantepec είναι νερό -και ποιος καλύτερος από μια πολυεθνική για να εκμεταλλευτεί αυτόν τον πόρο;
Αλλά η εταιρεία αυτή, με έδρα τη Νέα Υόρκη, δεν είναι η μόνη που συνοδεύει το Γενικό Επιτελείο των ΗΠΑ σε αυτή τη σταυροφορία για τον Ισθμό. Έχει αναγγελθεί η μετεγκατάσταση συνολικά 400 ασιατικών εταιρειών που ενδιαφέρονται να μετεγκατασταθούν στη χώρα. Από αυτές, αρκετές έχουν δηλώσει ενδιαφέρον να έρθουν στον Ισθμό Tehuantepec, αναμεσά τους ξεχωρίζουμε τις: Caxxor Group, Hyundai Motor Company, Amazon Inc, CARGILL, General Motors, VISTEON, SHELL και NESTLE. Σε αυτές τις τελευταίες, μεταξύ πολλών άλλων που συμμετέχουν τόσο στην AmCham όσο και στο Συμβούλιο Διεθνών Επιχειρήσεων, η Raquel Buenrostro (σημ. η γραμματέας της οικονομίας στην παρούσα κυβέρνηση του AMLO στο Μεξικό) τους πρόσφερε πρόσφατα την περιοχή.
Ας επιστρέψουμε στο John Kerry. Σύμφωνα με την Ομοσπονδιακή Εκτελεστική Εξουσία, η επίσκεψη του Αμερικανού γερουσιαστή οφείλεται στο γεγονός ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες θα είναι ο κύριος επενδυτής στα τέσσερα αιολικά πάρκα που θα εγκατασταθούν δίπλα στους PODEBI. Κατά τα λεγόμενα του Πρόεδρου της Δημοκρατίας, οι Ηνωμένες Πολιτείες θα παράσχουν τα μέσα ώστε η CFE (σημ. Comisión Federal de Electricidad – η Ομοσπονδιακή Επιτροπή για τον Ηλεκτρισμό) να είναι ο ιδιοκτήτης αυτών των αιολικών πάρκων. Αυτό που δεν είπαν είναι ότι έρχονται επίσης καπιταλιστικοί όμιλοι που επικεντρώνονται στον τομέα των αιολικών, όπως: η Applied Energy Services (AES corporation), η EDP Renewables, Sempra Infraestructure, η TC Energy, η INVENERGY και ξανά η SHELL. Και πιστεύουν πραγματικά τώρα ότι θα είναι προς όφελος του πληθυσμού;
Η υπό την ηγεσία των ΗΠΑ νεοαποικιοποίηση του Ισθμού του Tehuantepec συνεπάγεται την εμπορευματοποίηση, την κερδοσκοπία και την εξαφάνιση, κάτω από βουνά στάχτης και σκουπιδιών που θα ξεράσουν οι Πόλοι Ανάπτυξης για την Ευημερία (PODEBI), όλων όσων συνθέτουν αυτό το έδαφος. Η αμερικανική και πιθανότατα η ασιατική κυριαρχία, στόχος της σταυροφορίας που διεξάγουν οι καπιταλιστικοί όμιλοι, θα καταστήσει δυνατή μια σχεδόν θαυματουργή τελειοποίηση των μέσων παραγωγής και ταυτόχρονα μια καταστροφική αποδιάρθρωση της ζωής των δώδεκα ιθαγενών λαών που κατοικούμε σε αυτή την περιοχή του Ισθμού.
Και όπως τονίσαμε και στο παρελθόν, σήμερα για άλλη μια φορά ο Ισθμός του Tehuantepec και εμείς, που είμαστε οργανικό κομμάτι του, πρέπει να είμαστε σε εγρήγορση γιατί ο νέος τσιφλικάς που καταλαμβάνει την προεδρική καρέκλα θέλει να ακρωτηριάσει τη γη μας για να την παραδώσει στους επιστάτες τους οποίους πραγματικά εκπροσωπεί. Γιατί αν τους αφήσουμε να προχωρήσουν, θα έρθουν να μας λεηλατήσουν, τη γη μας, τη μνήμη μας, να μας κλείσουν τα αυτιά και τις καρδιές μας για να μην ακούσουμε τις φωνές που ως οιωνός μας προειδοποιούν: είναι καιρός εμείς, άντρες και γυναίκες που φτιάχνουμε τους κόσμους και την αρμονία, να βαδίσουμε πολύ προσεκτικά και να υπερασπιστούμε, όπως έκαναν στο παρελθόν όσοι ήρθαν πριν από εμάς, αυτή την απέραντη γη που μας ανήκει, ενάντια στους γκρίνγκος που έρχονται να διαμελίσουν αυτή την ταραγμένη αλλά όμορφη γη.
Πέντε ημέρες πριν από την αμερικανική περιοδεία στην περιοχή μας, τους λέμε ότι:
Εδώ θα τους περιμένουμε, με αξιοπρέπεια και χωρίς να κάνουμε ούτε βήμα πίσω!
Για την υπεράσπιση της ζωής και των εδαφών μας!
Χωρίς καμιά αμφιβολία είναι περισσότερες οι φλέβες που μας ενώνουν από τις ρωγμές που μας χωρίζουν.
Από τον Ισθμό του Tehuantepec αυτός είναι ο λόγος μας καθώς και το κάλεσμά μας να είμαστε σε ΕΠΑΓΡΥΠΝΗΣΗ!
Συνέλευση των Ιθαγενών Λαών του Ισθμού για την Υπεράσπιση της Γης και του Εδάφους - APIIDTT